Meer aardgasvrije wijken in riviergemeenten mogelijk door inzet aquathermie

Gepubliceerd 15 mei 2023

Steeds meer huishoudens kunnen in de toekomst gebruikmaken van zomerse warmte uit de rivier om in de winter hun huizen te verwarmen. De Vereniging Nederlandse Rivierengemeenten (VNR) heeft zich aangesloten bij een initiatief van Rijkswaterstaat en Alliander om aquathermie te stimuleren.

Aquathermie maakt gebruik van de warmte van rivierwater. In de zomer wordt de warmte opgeslagen en in de winter wordt deze warmte gebruikt om gebouwen te verwarmen. Omgekeerd kan ook de kou uit de winter worden bewaard om in de zomer voor koeling te zorgen. Voor aquathermie is een warmtenetwerk nodig.

750 woningen in Zutphen verwarmd door IJssel

De Rijkswateren, in beheer bij Rijkswaterstaat, vormen voor riviergemeenten een belangrijke bron van duurzame energie. In Zutphen blijkt dat de inzet van aquathermie een aanzienlijke bijdrage levert om huizen aardgasvrij te maken. 750 bestaande woningen zullen met warmte uit de IJssel verwarmd worden.

Grootschalige toepassing van aquathermie vraagt om meer concrete voorbeeldprojecten. 'Ondertekening van deze samenwerkingsovereenkomst helpt onze 70 riviergemeenten om dit op termijn te realiseren,' zegt Nelly Kalfs, voorzitter van de VNR. Daarom gaan wij binnen Warmte uit Water samen in gesprek met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en het Ministerie van Binnenlandse Zaken om onze kennis en ervaring te delen met lokale initiatiefnemers. Samen willen we in 2 tot 5 gemeenten grootschalige aquathermieprojecten in de bestaande gebouwde omgeving mogelijk maken.

Samen leren in de warmtetransitie

In het Klimaatakkoord is afgesproken dat in 2030 1,5 miljoen bestaande woningen van het aardgas af moeten zijn. Aquathermie in de vorm van Thermische Energie uit Oppervlaktewater (TEO) is een duurzaam alternatief voor gas. Het kan in potentie voldoen aan 40 procent van de Nederlandse warmtevraag.

Rijkswaterstaat (RWS) en Alliander hebben in het initiatief 'Warmte uit Water' al succesvolle eerste stappen gezet in het toepassen van deze nieuwe vorm van energie. De samenwerkingsovereenkomst werd op 24 april 2023 ondertekend door Nelly Kalfs (voorzitter VNR), Joost de Ruig (HID Noord-Nederland Rijkswaterstaat), Peter Struik (HID Duurzame Leefomgeving Rijkswaterstaat) en Pallas Agterberg (Challenge Officer Alliander). Doel is om de warmtetransitie in Nederland te versnellen door met en van elkaar te leren, zeggen de vertegenwoordigers van de drie organisaties.

Pallas Agterberg: 'Warmte uit water is een kansrijke toevoeging aan het palet van mogelijkheden voor betaalbare verwarming van Nederlandse huishoudens in een duurzame toekomst. Nu de lijnen duidelijk worden, is het ook nodig als Nederland de juiste condities te creëren.'