Roadmap Tunnels
Roadmap Tunnels (pdf, 1.8 MB)
Missie
In het kader van de opgave voor vervanging en renovatie moet Rijkswaterstaat in de komende decennia een groot aantal tunnels renoveren. Vanwege het cruciale belang van deze tunnels in het hoofdwegennetwerk is het geheel afsluiten van een tunnel gedurende een renovatie niet acceptabel. Er moeten dan ook kennis en slimme technieken worden ontwikkeld om vooraf de scope van tunnelrenovaties nauwkeurig te bepalen, de renovatie met zo min mogelijk hinder uit te voeren en daarna de gerenoveerde tunnel zodanig te gaan beheren dat er nooit meer een grote renovatie nodig is. De ambitie is om in 2030 een ‘voorspellende tunneltweeling’ te hebben, die zowel op het gebied van tunneltechnische installaties als op het gebied van de civiele constructie de tunnelbeheerder ondersteunt.
Duurzaamheid
Duurzaamheid is het uitgangspunt; tunnels moeten vanaf 2030 toekomstbestendig zijn. Dat betekent enerzijds dat tunnels betrouwbaar en beschikbaar blijven onafhankelijk van (technische) ontwikkelingen of veranderingen in de omgeving. Daarnaast behouden de gebruikte grondstoffen en onderdelen hun waarde, is het energieverbruik minimaal en wordt er zoveel mogelijk gebruikgemaakt van hernieuwbare energiebronnen.
Beheer en onderhoud
Door meer inzicht is optimaal beheer en onderhoud mogelijk. De tunnelbeheerder heeft zicht op de werkelijke conditie van de materialen, de resterende levensduur en de veiligheid van de tunnelconstructie. Hierdoor is een betere planning van onderhoud mogelijk, wat zorgt voor een hoge(re) mate van beschikbaarheid van de tunnel.
De beschikbaarheid van de tunnel wordt ook bevorderd door snellere renovaties. Nieuwe technieken zorgen ervoor dat noodzakelijke aanpassingen gedaan kunnen worden tijdens regulier onderhoud, waardoor grootschalige renovaties niet meer nodig zijn.
Uitdagingen
Toekomstbestendig en voorspelbaar
Tunnels zijn op dit moment niet toekomstbestendig. Het is nu niet mogelijk om voorspelbaar onderhoud uit te voeren of de daadwerkelijke scope van een tunnelrenovatie betrouwbaar vast te stellen. Het ontbreekt aan inzicht in de faalmechanismen, en monitoring is momenteel niet altijd toereikend doordat methoden niet de gewenste en betrouwbare resultaten opleveren. De toekomstbestendigheid schiet ook tekort doordat er geen inzicht is in de materialen die zijn toegepast; deze worden hierdoor niet herbruikt. Bovendien hebben tunnels momenteel een negatieve impact op het klimaat doordat zij veel energie verbruiken.
Beter beheersbaar
Optimaal beheer en onderhoud is op dit moment onmogelijk doordat er regelmatig gebeurtenissen optreden waarmee geen rekening is gehouden. Tunnels omvatten tegenwoordig dermate veel systemen dat de complexiteit soms niet goed te overzien is met de huidige instrumenten.
Renovatiemethoden
Alleen al in Nederland en België zullen tot 2030 meer dan dertig tunnels gerenoveerd moeten worden. Met de huidige renovatiemethoden brengt deze opgave enorm veel hinder met zich mee; te veel om een goede doorstroming van verkeer te garanderen. Het is maatschappelijk en financieel niet te verantwoorden om het verkeersnetwerk te belasten met langdurige afsluitingen door renovaties.
Innovatie en onderzoek
Om de doelen te bereiken, is het noodzakelijk om kennis en innovatieve technieken te ontwikkelen op het gebied van civiele techniek, digitalisering en duurzaamheid.
Structural Health Analyses
De ontwikkeling van civieltechnische kennis is vormgegeven rondom structural health analyses (SHA’s). Een SHA is een samenwerkingstraject bij een renovatieproject, waarbij kennis uit het COB-netwerk wordt ingebracht en praktijkervaringen worden opgehaald. Zo wordt stapsgewijs het kennisniveau van de sector verhoogd, onder meer ten aanzien van deformaties, degradatie en voegen.
Digitalisering
De SHA’s staan in verbinding met de ontwikkelingen in digitalisering. Data en kennis worden geborgd en inzichtelijk gemaakt via digitale systemen en visualisaties. Dit gebeurt al volop in praktijkprojecten, maar er zijn puzzels waarvoor je elkaar nodig hebt, vragen die je buiten de projecten om wilt beantwoorden en opgaven die een langere adem vragen dan een individueel project heeft. Dit gebeurt via het COB.
Duurzame tunnels
De derde ontwikkellijn richt zich op duurzaamheid. Ook hier is er een koppeling met de SHA’s, want tunnelrenovaties bieden vaak uitstekende kansen om de tunnel direct duurzamer in te richten. Inzicht in de ‘oogst’ – materialen en onderdelen die vrijkomen – kan bovendien bijdragen aan de circulariteit van tunnels. Hiervoor is het ook noodzakelijk om kennis, draagvlak en instrumenten te ontwikkelen voor het hergebruik van geoogste (tunnel)technische onderdelen.
Contact en meer informatie
Kunt u concrete voorstellen aandragen of wilt u van gedachten wisselen? Neem dan contact met ons op via: innovatieloket@rws.nl
Voor meer informatie, zie ook: www.cob.nl